اقتصاد آموزش و جایگاه آن در نظام آموزش عالی ایران

سابقه توجه به آموزش در ادبیات اقتصادی به دوران قبل از آدام اسمیت برمی گردد، هر چند که اقتصاد آموزش به عنوان شاخه ای مستقل از اوایل دهه 1960 وارد جریان اصلی علم اقتصاد شد. از آن زمان تاکنون دامنه موضوعات تحت بررسی اقتصاد آموزش تنوع و گستردگی بسیاری یافته است. یکی از اهداف اصلی این مقاله کاوش و مطالعه تفصیلی جایگاه آموزش در ادبیات اقتصادی و روند شکل گیری اقتصاد آموزش به همراه تحول و تنوع در دامنه موضوعات تحت پوشش این شاخه از علوم بشری است. در کنار این هدف، جایگاه این علم در نظام آموزش عالی ایران نیز مورد کاوش قرار گرفته است. در این راستا، این نتایج حاصل شده اند، که (1) در بدو شکل گیری «اقتصاد آموزش» موضوعات غالب در این رشته بر مطالعه اثر آموزش بر اقتصاد متمرکز بود اما اخیراً محورهای مطالعاتی این شاخه از علم به کاربرد علم اقتصاد و تحلیلهای اقتصادی در تولید خدمات آموزشی و تحقیقاتی نیز گسترس یافته و این محورها برجستگی ویژه ای پیدا کرده است، و (2) به رغم سابقه طولانی و گستردگی دامنه موضوعات علم اقتصاد آموزش،‌ اقتصاد و نظامهای آموزشی کشور با مشکلات عدیده ای مواجه اند که پرداختن به این مشکلات از زمینه های پژوهشی متخصصان اقتصاد ‌آموزش است. یکی از دلایل اصلی این وضعیت آن است که در نظام آموزش عالی ایران نه تعلیم وتربیت «اقتصاددانان آموزش» جایگاهی دارد و نه به تحقیقات لازم در این خصوص بهای لازم داده می شود. برای حل بخشی از مشکلات مذکور، تأسیس و راه اندازی گرایش اقتصاد آموزش به مثابه یک راه حل اساسی پیشنهاد شده است.